Collòqui Ronjat-2013 :
A l’entorn de l’unitat e de la diversitat de las lengas :
Teoria e practica de l’aquisicion bilingüa e de l’intercompreneson.
Tolosa, dijòus 21 e divendres 22 de novembre de 2013
Institut Universitari de Formacion dels Mèstres, Universitat de Tolosa II – le Mirail
L’IUFM Miègjorn-Pirenèus escòla interna de l’Universitat de Tolosa II lo Miralh organiza un collòqui europenc a l’entorn de la figura del lingüista francés Jules Ronjat (1864-1925) e de l’actualitat de son òbra.
En 1913, i a exactament un sègle, doas tèsis parèisson successivament. Una tracta de la sintaxi dels « parlars provençals modèrns », l’autra del «desvolopament observat de l’enfant bilingüe ».
Una definís amb precision la lenga occitana dins lo contèxt lingüistic francés e europenc, dins un sistèma sintactic pròpri e en desvelopant los concèptes desvolopats per l’òbra postuma de Ferdinand de Saussure : la lenga es tot a l’encòp definida per sa dialectalizacion, sas variantas, e per una « fòrça d’intercorsa » que l’estabiliza e recampa l’ensemble de las variantas dins una consciéncia comuna. Ronjat balha a aquesta capacitat pragmatica lo nom d’intercompreneson.
L’autra tracta del desvelopament langagièr e comportemental d’un enfant (en l’ocurréncia, Loís Ronjat, nascut en 1908) que cresquèt en contacte aboriu e paritari de doas lengas : lo francés e l’alemand. « Cossí se comportariá un enfant mes en preséncia de doas lengas distinctas qu’òm li parlariá egalament ? » Serà, coma o pretend l’ideologia lingüistica d’aquel temps, retardat dins son desvolopament? Confondrà las lengas, desvoloparà d’andicaps langagièrs e motors ? Lo bilingüisme seriá un « flagèl social » ?
O al contrari, lo contacte de las lengas seriá una donada naturala e normala, en un individú e en una societat ? Partent d’aquí : cossí reconèisser çò qu’es d’una lenga o de l’autre, cossí descriure aquel contacte de las lengas, cossí lo « didactizar » per fin que siá naturalament element constitutiu de l’identitat plena e entièra de l’individú, de la sociétat ?
En 2013, tèxtes academics, nationals, europencs, plaidejan per la construccion de « competéncias plurilingüas » indissociablas de las nòstras societats integradas, a cada nivèl, de l’escòla a Euròpa. Qué pòrtan uèi als actors professionals de la recèrca e de l’ensenhament de las lengas, del bilingüisme e del plurilingüisme, los estudis pionièrs de Ronjat malconeguts del fach de lor modernitat e victimas del temps ont pareguèron ?
Organizat jol patronatge de doas Unitats de Recèrca de l’Universitat de Tolosa lo Miralh (UMR EFTS e CLLE ERSS) e de l’Euro-Region Miègjorn-Pirenèus, lo collòqui acuèlha de comunicacions d’especialistas, istorians, didacticians, lingüistas obrant dins lo camp d’estudi del bilingüisme, del plurilinguisme e de l’intercompreneson, de la lenga occitana e des lengas romanicas notadament dins lor dimension sintactica.
Lo collòqui es obèrt a totes : actors de la recèrca e de l’ensenhament, estudiants, mas tanben parents d’escolans e ciutadans …dins la mesura de las 180 plaças de l’anfiteatre del sit de Sant-Anha. A per vocacion de tractar dels camps lingüistics e didactics dins l’orizon social e politic de lor realitat, lo de las politicas lingüisticas.